مقاله ای در مورد دیه

مقاله ای در مورد دیه

چکیده: با وجود نصّ صریح قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مبنی بر « مال » تلقّی شدن « دیّه » به دلیل سابقه تقنینی قانونگذار در قوانین سابق ، این سوال بین حقوقدانان بی پاسخ مانده که فی الواقع دیه را بایستی « مال » تلقّی کرد یا « مجازات »؟ در پاسخ به این سوال بایستی گفت که به نظر می رسد که از آنجائیکه دیه جهت جبران خسارت مادّی به خسارت دیده پرداخت می شود آن را باید « مال » محسوب کرد که همچون مجازاتی بر مرتکب بار می شود .  نظریه غالب اینست كه دیه ماهیتی دوگانه دارد یعنی هم مجازات است هم جبران خسارت- ولی نظری كه با واقعیات حقوقی و اصولی جامعه سازگارتر است دین بودن آن می باشد.

دیه در اصل از لغت ودی بوده است كه با حذف حرف « و» در ابتدای كلمه در انتهای ان آورده اند و از نظر لغوی : مالی است كه بدل از نفس بوده و به ولی مقتول داده می شود  و از نظر جزائی : مالی است كه به مجنی علیه یا ولی او حسب مورد بموجب قانون با توجه به آثاری كه فعل مجرمانه اعم از ضرب و جرح و قتل وارده كرده است پرداخت می گردد.   در قاموس، که کتاب لغت معتبری است، دیه را این گونه معنا می‌کند: دیه خون‌بهای است که کشته‌شد (قتیل) می‌باشد، راغب اصفهانی در معحجم الفاظ قرآن می‌فرماید: «یقال لما یعطی فی الوم دیه» آنچه در خون (قتل) پرداخته می‌شود، دیه نام دارد. در لغت‌نامه دهخدا دیه مالی است که بدل نفس مقتول به ولی او داده می‌شود. از مجموع مطالب نقل شده از کتاب‌های لغت در می‌یابیم که لغت شناسان گذشته و حال، دیه را به معنای مالی که عوض نفس مقتول، به ولی او داده می‌شود، معنا می‌کنند، خلاصه، دیه یعنی خون‌بها و جنبه مجازات مجرم را دارد) .   دیه در لغت به معنی پرداخت خونبها و عقل آمده چرا كه با پرداخت آن نزاع و اختلاف بین طرفین كنار گذاشته می شود. ودر اصطلاح حقوقی، دیه مالی است که از طرف شارع برای جنایات تعیین شده است.   اصولاَ در جنایات غیر عمدی وارد بر جسم و جان انسان، دیه تعلق می گیرد. در مورد جنایات عمدی  اگر چه اصل اولیه بر قصاص است ولی در مواردی که امکان قصاص وجود ندارد یا شخص آسیب دیده بر پرداخت دیه توافق نماید با شرایطی دیه پرداخت می شود. 

...

فرمت فایل: DOC (ورد 2003) قابل ویرایش تعداد صفحات: 55

برای دانلود فایل اینجا کلیک کنید