دستگاه تناسلی زن به دو قسمت خارجی و داخلی تقسیم میشود
1.اندام تناسلی خارجی زن عبارت اند از:
لب های بزرگ ،لب های کوچک ،کلیتوریس، دهلیز و دهانه ی پیشابره غدد فرجی-مهبلی، پرده بکارت و شکاف ادراری تناسلی.مجموع اندام تناسلی خارجی را فرج یا شرمگاه می نامند.
2.اندام تناسلی داخلی شامل:مهبل، رحم، لوله های رحم و تخمدان ها می باشد.
دستگاه تناسلی داخلی
این قسمت از دستگاه تناسلی،توسط پرده بکارت از دستگاه تناسلی خارجی جدا می شود.
مهبل (واژن) :
مهبل مجرایی کاملا انعطاف پذیر و عضلانیست که طول ان از هشت تا دوازده سانتیمتر فرق میکند و پهنای ان حدود دو و نیم سانت میباشد. مهبل ظرفیت رشد طولی تا چندین سانتیمتر و پهنا تا دو برابر در هنگام تحریکات جنسی را داراست. ورودی مهبل در طی زایمان تا حد قابل ملاحظه ای گشاد میشود و معمولا به پهنایی تا ده سانتیمتر نیز میرسد. مهبل در دختران باکره تا حدی با پرده-بکارت hymen پوشیده شده است. وقتی یک زن ایستاده است مهبل وی بصورت عمودی در راستای بدنش قرار ندارد بلکه قسمت فوقانی ان به سمت پایین متمایل است. محل دقیق مهبل بین مثانه و راست روده است. دیواره مهبل با لایه هایی پوشیده شده و دارای غدد مترشحه نیست. غشا داخلی مهبل فوق العاده به هورمونهای تخمدان حساس میباشد و سلولهای سطحی ان خیلی ناپایدار هستند. با مطالعه بر روی این سلولها میتوان به سرطان ”دهانه-رحم“ و همچنین سرطان مهبل پی برد. با توجه به سن و دوره ماهیانه ساختار مخاطی غشاء داخلی تغییر میکند. این مخاط در یک زن بالغ به صورت مایعی سفید و لزج است که شامل باکتریهاست و البته سبب رطوبت و لزاجت مهبل میشود. این مایع با اسیدی نگه داشتن این محل در حفظ و نگهداری مهبل از میکروبها نقشی عمده دارد و دلیل این امر نیز اسید لاکتیک از خانوادهء همان اسیدی که در ماست نیز هست موجود در ان است.در طی امیزش جنسی چل مرد وارد مهبل میشود تا اسپرم و منی semen خود را در ان تزریق کند. در طی زایمان اندازه مهبل برای بیرون امدن جنین و جفت ان از پنج تا شش برابر گشادتر میشود.
رحم :
یک عضو ماهیچه ای به شکل گلابی می باشد که درون لگن در بالای مثانه و جلوی راست روده (رکتوم) واقع شده است.اندازه طبیعی آن حدود 8در5 سانتیمتر است. ارتفاع ان شش تا هشت سانتیمتر و پهنای ان سه تا چهار سانتیمتر است اما در طی حاملگی رحم تغییرات زیادی را متحمل میشود مثلا در نه ماهگی ارتفاع ان به سی سانتیمتر میرسد. رحم در این وضع در انتهای مهبل قرار گرفته و تقریبا به سمت مثانه متمایل و بدان متکیمیشود. در طول عادت-ماهیانه نیز رحم محل خود را به راحتی تغییر میدهد. ”رباطهای نرم“ تا حدی به رحم انعطاف پذیری میدهند و در همان حال ان را معلق نگه میدارند. در هر طرف انتهایی رحم ”لوله های فالوپ“ وجود دارند. عضله رحمی با مخاطی به نام ”اندومتریم“ پوشیده شده است. این مخاطها که حاوی رگهای خونی و غدد مترشحه میباشند همچنین دریافت کننده ”تخم“ نیز هستند و البته با توجه به سن و دوره-ماهیانه هر شخص تغییرات مهمی در بافت آنها رخ میدهد. وقتی تخمک بارور نشود این مخاط بعلاوه تخمک از رحم خارج میشوند. رحم با گردنه ان که قسمتی سفت و محکم (حدودا سه سانت) میباشد بسته میشود. شما میتوانید این قسمت را با انگشت خود در انتهای مهبل حس کنید. مجرایی ظریف از بین قیف-رحم میگذرد و بدین ترتیب رحم به مهبل مرتبط میشود. از طریق همین مجراست که خون-قاعدگی بیرون می آید یا اسپرمها نیر وارد رحم شده و به سمت لوله های فالوپ به قصد باروری تخمک میروند. گردنه-رحم در وسط خود مجرای کوچکی دارد این مجرا در زنانی که هنوز بچه دار نشده اند کوچکتر از کسانی است که زایمان داشته اند.رحم اصلا یک عضله است آن هم با نقشی بسیار مهم در تمام مراحل تولید مثل از ورود اسپرم به مهبل و سپس خود گرفته تا تکامل جنین و شکل پذیری جفت ان و انقباضات رحمی که منجر به تولد نوزاد میشود.
لوله های فالوپ ( لوله های تخمک بر ):
لوله هایی انعطاف پذیرند با درازای تقریبی ده تا دوازده سانتیمتر که قطر داخلی انها کمی بیشتر از قطر یک تار موست. این لوله ها از انتهای بالایی رحم شروع و تا تخمدانها که به صورت منگوله های متحرکی هستند ادامه میابند.
لوله های فالوپ تخمک را با محاطی ان از مقصدش تا رحم در برمیگیرند. همچنین این لوله ها مسیری مناسب برای عبور اسپرم به محل باروری تحصیل اطمینان از صلابت و قدرت باروری اسپرم و بالاخره حمل نطفه به سمت رحم هستند.
تخمدانها :
”تخمدانها“ دو غده به اندازه دو بادام بزرگند که حدود چهار سانتیمتر بلندی و دو و نیم سانتیمتر پهنا دارند. این غدد از دو طرف توسط رباطی نازک به رحم متصل میباشند. و رباطی دیگر این غدد را به لوله های فالوپ متصل میکند. یک دختر در هنگام تولد حدود 700000 تا 2000000 تخمک دارد که بیشتر انها در طی بچگی از بین میروند و به 300000 تا 400000 تا کاهش می یابد که بالاخره فقط حدود 300 تا 400 تخم به دورهء بلوغ میرسند. این امر نزدیک به سی سال (دوره باروری یک زن به طور متوسط) و حدودا سیزده بار در سال یعنی با فاصله های 28 روزه ادامه دارد تا اینکه تمام تخمکها به اتمام میرسند و زن وارد دوره یائسگی میگردد. در نتیجه فعالیت تخمدانها نامحدود نیست همانطور که می بینید شروع این فعالیت بلوغ و پایان ان یائسگی است. تخمکها در یک نوع مجتمع سلولی محصور هستند که پس از طی یک دوره ای در اثر هورمونهایی که از غده هیپوفیز ترشح میشوند به رشد خود میرسند. نام این مجتمع ها ”فولیکول“ است که یک بار در هر 28 روز بالغ و باز شده یک تخمک رها می کند.
فعالیت جنسی زن شامل سه محور هیپوفیزی،تخمدانی و رحمی می باشد.
کاهش هورمون های زنانه باعث تحریک هیپوتالاموس شده و هیپوتالاموس،هیپوفیز را وادار به ترشح LH و FSH می کند.
FSH:
موجب اثر بر فولیکول و رشد تخمک میشود.از فولیکول هورمون استروژن ترشح میشود.این روند تا روز 14 عادت ماهیانه ادامه می یابد٬ یعنی پس از ریزش آندومتر رحمی تا روز پنجم و از روز پنجم تا روز چهاردهم هورمون استروژن ترشح می شود که باعث ساخته شدن دوباره آندومتر می شود.در روز 14 استروژن به حداکثر میزان لازم میرسد٬ در این مرحله هورمون LH که از هیپوفیز ترشح می شود بر فولیکول اثر گذاشته و باعث پاره شدن فولیکول و باعث آزادی تخمک یا اوول می شود.پس از پارگی فولیکول٬ به بقایای فولیکول جسم زرد می گویند که هورمون پروژسترون ترشح می شود٬ بنابراین می توان گفت FSH باعث رشد فولیکول٬ ترشح استروژن و رسیدن تخمک شده٬ LH باعث رهایی تخمک و تشکیل جسم زرد و ترشح پروژسترون میشود.
نظرات شما عزیزان:
آمار
وبلاگ:
